Alt Çene Geriliği

Ortodontik ve ortopedik açıdan baktığımızda, alt çenenin üst çenenin normal konumuna ve yüze göre geride kalması durumuna ‘alt çene geriliği’ denilmektedir. Bu durum ülkemizde sıklıkla karşılaştığımız iskeletsel çene problemlerinden biridir. Erken dönemde tedavi edilmesi de oldukça önemlidir.

Kendilerinde veya ailesinde alt çene geriliği olan ebeveynler; mutlaka çocuklarında da bu problemin olma ihtimalini düşünerek çocuklarını 7-8 yaşta bir ortodonti uzmanına muayene ettirmelilerdir.

Aileler bu problemi çocuklarında fark ettiklerinde, kendi tabirleriyle ‘alt çene geriliği aparatı’ için bir uzman görüşüne danışmak isterler.

Peki ailelerin kendi tabirleriyle belirttikleri  çene geriliği için aparat’ dedikleri apareyler/aygıtlar nelerdir?

Alt çene geriliğinde hastamız büyüme-gelişimin uygun döneminde ise aşağıda belirtilen ‘alt çene geriliği apareyleri’ kullanılabilir:

  • Twin Blok
  • Mono Blok
  • Sabit fonksiyonel aygıtlar (Forsus/Sus/Herbst vb adlandırılan aygıtlar)
  • Şeffaf plak tedavisi

Büyüme-gelişim döneminde ortodontik açıdan muayene edilen tüm çocuk hastalarda hem diş yapısı hem de çene yapısı muayene edilir. Klinik gözlem olarak çenelerde bir uyumsuzluk bulunursa röntgen alınır ve bu röntgenin analiz sonucuna göre aileye bilgi verilir. Çene bozuklukları içerisinde en sık karşımıza çıkan problemlerden biri alt çene geriliğidir. Alt çene geriliği,üst çene ve kafa kaidesine göre alt çenenin olması gereken konumdan geride ve/veya küçük yapıda olması demektir.

Alt çene geriliği, büyüme-gelişimin pik yaptığı dönemden hemen önce tedavi edilirse çok daha etkili ve hızlı sonuç alınır. Özellikle kız çocuklarında büyüme-gelişimin hızının erkeklere göre daha erken azalması mutlaka göz önünde tutulmalıdır. Yaygın bilinenin aksine ilk ortodontik muayene 7 yaşta yapılmalıdır. Maalesef birçok veli, 12 yaşın ortodontik muayene için uygun yaş olduğu şeklinde yanlış bir bilgiye sahip. Eğer çocukta alt çene geriliği var ise 12 yaşta olmasına rağmen iskeletsel gelişimi önden gidiyorsa geç kalınmış olunabilir. Bu bilgiyi en doğru verecek olan hekim ise ortodonti uzmanıdır. Bu nedenle çocuğunuzu daha önce bir diş hekimine götürmüş, muayene ettirmiş olsanız bile mutlaka bir ortodonti uzmanına da göstermeniz gerekir.

Kliniğimizde twin blok ve şeffaf plaklar alt çene geriliği tedavisinde kullanılan aygıtlardır.

Twin Blok nedir? Alt ve üst çenede olmak üzere iki akrilik parçadan oluşur. Bu parçalar üzerinde alt çenenin önde durmasını sağlayan rampalar bulunur. Böylece hasta çenesini bu apareyle hep önde kapatır. Takılıp çıkarılabilen hareketli bir aygıttır. Akrilik kısım üst çenede damak bölgesine de uzanır.

Şeffaf plaklar ile çene nasıl öne alınır?
Alt çene geriliği olan hastalarımızda şeffaf plakların belli bir kısmı kanat adı verilen çıkıntılar taşır. Bu kanatlar, plaklar ağzında iken alt çenenin önde konumlandırılmasını sağlar. Aşamalı aktivasyona izin verir. Yani 6 mm alt çene gerliğini; her ayda 2 mm şeklinde kaslarda adaptasyona izin vererek nazikçe yapar. Böylece çocuklar çok daha rahat alışır ve zorlanmaz. Akrilik gibi ağır değildir ve damağa uzanmaz. Bu avantajlarından dolayı, kliniğimizde son yıllarda daha çok alt çene geriliği tedavisini şeffaf plaklar ile gerçekleştiriyoruz. Büyüme-gelişimin en etkili/hızlı olduğu dönem bu tedavide oldukça önemli. Bu nedenle çocuklarımızın en kolay kullanabildiği ve alıştığı aygıtlarla yola çıkmamız büyük bir avantaj sağlamaktadır.